Als storyteller luister ik graag naar verhalen. Er is niets waar een mens zo veel van leert als van juist de verhalen.
De laatste tijd valt me wel iets op. Ik hoor iedereen zijn verhaal roepen. Maar niemand echt met elkaar praten.
De gemiddelde discussie over vluchtelingen in Nederland gaat bijvoorbeeld ongeveer zo:
“Wat verschrikkelijk, al die vluchtelingen in modder, in de winter, in de kou. Dit kan zo niet. Dit moet stoppen!”
“Jij links watje, lekker doorgaan met al die gelukszoekers binnen halen. Kijk naar Berlijn, daar zie je wat je binnenhaalt!”
“Beste bezorgde burger, laat je stenen en varkenskoppen thuis”
“#@#&#”
Rot eitje er achteraan. Beetje vuurwerk.
Enzovoorts. Hier is mijn mening. Hier is de jouwe. En klaar zijn we weer met onze uitwisseling.
Menselijke waarden
En dat stoort me. We zijn allemaal zo hard aan het roepen dat we elkaar niet meer horen. En in de tussentijd laten we als Europa wat waarden liggen die zo de kern zijn van ons mens-zijn. Elkaar helpen bijvoorbeeld, liefdevol met elkaar omgaan, er van uit gaan dat de ander ook het beste voor heeft met de wereld.
We voelen dat we met ons geroep niets echt oplossen. En laten gelijkertijd de medemens in de kou staan. Onze uitwisseling van standpunten leidt nergens toe. We weten niet meer wat we moeten doen. We schieten collectief tekort.
En laten we eerlijk zijn. De grenzen van Europa zijn ver weg. Duinkerken en Calais al wat dichterbij maar ver genoeg om de ogen te sluiten. Maar wat als je het zelf was? Als je je met bommen doorzeefde stad verlaten had om over zee en over land jezelf terug te vinden in de middle of nowhere? Waar je, als je geluk hebt, je peuter in de buggy door de grenspost mag duwen om verder te wandelen door een winterlandschap?
Verbinding
Verhalen gebruiken voor een stevig potje pingpong is één ding. Echt verbinding maken met elkaar is een andere. En laat dat nu net echt nodig zijn.
Want ja, van verhalen leren mensen het meest. Als je elkaar tenminste wil horen, wil begrijpen én met oplossingen wil komen. Anders komen we geen stap verder.
Dus als we het hebben over vluchtelingen, over grenzen, over bommen, over angst voor andere culturen en behandeling van vrouwen, over Nederland is vol, er zijn ook veel Nederlanders in armoede en alles wat we verder voorbij zien komen: laten we weer met elkaar gaan praten. En oplossingen vinden. Die recht doen aan mensen en hoog te houden waarden.
Appels
En rotte appels: die vind je overal. Aanpakken en nooit “de goeden laten lijden onder de slechten”, zoals ik van de week zo mooi hoorde zeggen.
TED-talk Verna Myers: dialoog en het toetsen van je beelden
Voor wie er behoefte aan heeft nog even na te denken over het belang van het hebben van een goede dialoog met elkaar: onder vinden jullie de mooie TED-talk van de Amerikaanse Verna Myers, in het dagelijks leven voorvechtster voor diversiteit op de werkplek, over het kijken naar anderen. Over het eerlijk zijn naar jezelf over hoe je naar een ander kijkt. En is een oproep om – ieder voor zich in zijn of haar eigen omgeving – in verbinding te gaan met “de ander”.
Ook met degene die je een oncomfortabel gevoel geeft.
De setting van deze talk is de regelmaat waarmee “beautiful black men”, om in de woorden van Verna Myer te blijven, door politieagenten worden doodgeschoten.
Met als voorbeeld de 18-jarige ongewapende Michael Brown. Maar ook de 12-jarige Tamir Rice, die in een park werd doodgeschoten met een speelgoedpistool in zijn hand, past in haar rijtje voorbeelden.
Verna Myers houdt een gepassioneerd (en grappig) betoog over wat zij denkt dat nodig is om de desastreuse uitwerking van vooroordelen te voorkomen. Ander land, andere problematiek, bruikbare oplossing.
Haar advies bevat in ieder geval geen pingpong.